پاورپوینت بررسی معماری ایرانی، تجلی فرهنگ و هویت ایرانی بخشی از مطلب از فرهنگ گفتیم از این که معماری هر جامعهای بازتاب فرهنگ و ایدئولوژی آن جامعه است. به عبارتی پذیرفتم معماری به مثابه شکلی غیرگویشی از ارتباط، فرهنگ سازندهاش بی آنکه سخن بگوید در خود ضبط کرده است و میتوان آن را به همان روشی که تاریخ مکتوب و ادبیات را میخوانیم خواند. حال به دنبال نمونهای هستیم که نمودار فرهنگ خود باشد و معماری ایرانی یکی از بهترین نمونههاست. معماری که توانسته به خوبی معرف ارتباط متقابل «فضا، معماری و فرهنگ» باشد چرا که از یک سود تجلی یافته اجتماع، فرهنگ و هویت وابسته به آن است. این مسأله را میتوان در جسم و روح یا به عبارتی ماده و معانی این معماری مشاهده کرد و از سوی دیگر تأثیرات فضای این معماری را نمیتوان بر روح افراد نادیده گرفت. معماری ایرانی از آنجا که الهام گرفته از فرهنگ و ایدئولوژی غنی است. نکات و برجستگیهای فراوانی دارد که از جمله مهمترین این ویژگیها مسئله خودسامانی آن است که بر تارک معماری گذشته ما میدرخشد خودسامانی ارزشی است که به صور مختلف از اصول و قوانین لایتغیر و پایدار طبیعی و انسانی ناشی شده خود به خود باعث هماهنگی میان ارزشهای چندگانه معماری با هم و میان این ارزشها و ارزشهای دیگر زندگانی میگردد. بازتاب این خودسامانی در معماری گذشته به بهترین نحوه در بیان استاد پیرنیا ظهور یافته است، مردمواری، پرهیز از بیهودگی، خودبسندگی و درونگرایی. از سایر ویژگیهای این معماری فرهنگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد که طبق نظر آراء صاحبنظرات گردآوری شده است: میرفندرسکی: هندسی، انعکاس ایدهها و ارزشها و تیپولوژی و مورفولوژی معماری. دانشدوست: خوانایی و بیابهامی، هماهنگی آشکار فرم و عملکرد، نقش مکمل و هماهنگکننده تزئینات در معماری، بازتاب عملکرد بر روحیه بنا، پذیرا بودن، حرکتداری، حکایتگری. شیخ زینالدین: تنوع و غنای هندسی، مقیاس انسانی، انطباق با محیط، القای حس وحدت به کمک ابزارهای ریتم، تکرار، نظم و هندسه، کامل بودن ایفای نقش جز در عین ایفای نقش کل، زائد نبودن زیبایی بر کارکرد، متعالی بودن کارکرد از رفع نیاز عادی. توسلی: سادگی و روشنی، ترکیب متعادل و متناسب و متقابل و متوازن توده و فضا. میرمیران: شفافیت و حرکت دائمی از کیفیت مادی بر کیفیت روحی و در نتیجه کاهش ماده و افزایش فضا، شاد بودن ناشی از جهانبینی مثبت. آنچه گفته شد همه از ویژگیهای معماری فرهنگی ایران است. «معماری که هدفش ساختن مکانی برای زیستن انسان است و به تناسب تعریفی که این فرهنگ از انسان دارد او را منحصر به ظاهر نمیداند و برای او مراتب مختلفی قائل است. مکان زیستنش نیز واجد مراتب متعددی میشود که هر مرتبه نیازهای یکی از مراتب وجودی انسان را برآورده میسازد. همچنان که مراتب در عالم در طول هماند مراتب مختلف بنا هم در طول هم قرار میگیرند و هر مرتبه ظاهر مرتبه قبل از خود و قائم بدان میگردد. بنابراین نه کشف فواید سازهای و اقلیمی و کارکردی برای بنا و زینتهای آن به معنای نفی فوائد باطنی و معانی نهفته برای مراتب عالیتر وجود آدمی است و نه اثبات معنا برای آنچه مقوله از اعتبار انداختن فوائد ظاهری، بلکه این دو کنار هم تشکیل مکانی میدهند که هم برآورنده نیازهای مادی انسانی است و هم نیازهای معنوی.» و این یعنی توجه به بعد اجتماعی، فیزیکی و نمادین فضا در معماری آنچه امروزه بدان اهمیت و ارزش زیادی میدهند. و.....
|